مدیریت ریسک

دسته بندی

همۀ سازمان‏ها اعم از کوچک و بزرگ، سهامی عام یا خاص، دولتی و غیردولتی در هر سطحی از عملکرد و در هر زمان و مکان با دامنه‏ای از ریسک‏ها که ممکن است بر کارکرد و دستیابی آنها به اهدافشان تأثیر بگذارد، مواجه هستند. شواهد موجود نیز نشان می‏دهند که با تحولات جهانی اخیر، دامنۀ این ریسک‏ها در حال افزایش است. بدیهی است میزان اهمیت این ریسک‏ها برای همۀ سازمان‏ها یکسان نیست.

طی سالیان متمادی و با توسعۀ بازارها و نهادهای مالی، عدم توجه به حوزۀ مدیریت ریسک (به خصوص طی بحران‏های مالی و اعتباری) سبب ورشکستگی بسیاری از سازمان‏ها و شرکت‏های بزرگ و آسیب دیدن جدی اقتصادها شده است. ظهور رشتۀ تخصصی مدیریت ریسک به عنوان پاسخی عملی به مسئلۀ فوق، موجب تغییرات قابل توجهی در سازوکار استراتژیک شرکت‏ها گردید و همراه با خود، توسعۀ پایدار را به ارمغان آورد.

از سوی دیگر در سال‌های اخیر، خلأ موجود در ابزارهای بدهی و پوشش ریسک در بازار سرمایه از یک سو و نیاز به رشد و توسعۀ این بازار از سوی دیگر، تمایل به طراحی ابزارهای نوین تأمین مالی و مدیریت ریسک را افزایش داده است. در این راستا، شرکت تأمین سرمایۀ امید از طریق تعامل پویا با بنگاه‌های اقتصادی و ناشران اوراق بهادار و کسب شناخت عمیق از محیط قانونی و مقرراتی کشور، کمبودهای موجود در بازار را شناسایی و ابزارهای متناسب را برای تأمین مالی و پوشش ریسک طراحی می­‌نماید.

بر اساس این رویکردها، در حال حاضر فعالیت‌های مدیریت ریسک و مهندسی مالی در شرکت تأمین سرمایۀ امید به 5 گروه اصلی به شرح ذیل تقسیم می‌گردد:

  • مدیریت ریسک؛
  • طراحی ابزارهای نوین مالی؛
  • تحقیق و توسعه؛
  • مطالعات و رصد بازار؛
  • آموزش و فرهنگ‏سازی در بازار.

 

مدیریت ریسک

مدیریت ریسک و مهندسی مالی در شرکت تأمین سرمایۀ امید، اقدامات مربوط به مدیریت ریسک را در دو بعد انجام می‏دهد. در بعد اول، شرکت تأمین سرمایۀ امید برای دستیابی به اهداف خود، هم‌راستا با افزایش کارایی در فعالیت‏های مدیریت‏های مختلف، نیازمند شناسایی و مدیریت ریسک‏های پیش‌رو است. شرکت در صورتی موفق خواهد بود که بتواند به طور کامل و شایسته ریسک‏هایی را که در معرض آن قرار دارد، مدیریت کند. مدیریت ریسک تلاش می‏کند تا ریسک‏ها را شناسایی، ارزیابی و اندازه‏گیری نموده و سپس اقدامات متقابلی را در خصوص مدیریت آن ریسک‏ها انجام دهد که این مهم، اکنون بر اساس استقرار سیستم مدیریت ریسک سازمانی در شرکت تأمین سرمایۀ امید محقق شده است. در بعد دوم، مدیریت ریسک و مهندسی مالی، ضمن مدیریت ریسک‏های شرکت تأمین سرمایۀ امید، به سازمان‏ها و شرکت‏های متقاضی خصوصی و دولتی، خدمات مشاورۀ مدیریت ریسک ارائه می‏دهد و با بهره‏گیری از نیروهای متخصص در حوزۀ مالی و مدیریتی، سیستم مدیریت ریسک سازمانی را در آن سازمان‏ها و بر اساس آیین‏نامه‏های مربوط از جمله آیین‏نامۀ حاکمیت شرکتی در نهادهای مالی (تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار)، نهادهای پولی (تحت نظارت بانک مرکزی) و شرکت‏های بیمه‏ای (تحت نظارت بیمۀ مرکزی) پیاده‏سازی می‏نماید. بر این اساس مدیریت ریسک سازمانی در چارچوب زیر توسط مدیریت ریسک شرکت تأمین سرمایۀ امید پیاده‏سازی می‏شود:

طراحی ابزارهای نوین مالی

شرکت تأمین سرمایۀ امید در راستای اهداف و مأموریت‌های سازمانی خود و در طول سابقۀ فعالیت خود، خلاقیت، نوآوری و توسعۀ فعالیت‌ها را سرلوحۀ کار خویش قرار داده است. امکان طراحی ابزارهای نوین و بروز نوآوری‌های مالی در بازار سرمایه، جوان بودن بازار خدمات مالی در ایران و بکر بودن حوزۀ مدیریت دارایی‌ها و جذب منابع مالی از جمله فرصت‌هایی است که شرکت تأمین سرمایۀ امید تلاش دارد در راستای اهداف استراتژیک خود از آن‌ها به خوبی استفاده نماید.

 

تحقیق و توسعه

با توجه به این‏که تخصیص بهینۀ منابع مالی در هر اقتصادی نیازمند بخش‌بندی انتفاعی و مالی ارکان و بررسی تفضیلی صنایع آن می‏باشد، بخش تحقیق و توسعۀ شرکت تأمین سرمایۀ امید، با دسترسی به منابع اطلاعاتی غنی داخلی و بین‏المللی و در اختیار داشتن زنجیرۀ کاملی از شرکت­های فعال در بازار مالی و بازرگانی، توانایی تهیۀ کتاب‌ها و جزوات آموزشی مناسب در حوزۀ مالی، گزارش‏های بنیادی و تحلیلی بررسی صنایع مختلف و روش‌های مختلف تأمین مالی مربوطه را دارد. همچنین شرکت تأمین سرمایۀ امید در راستای اولویت‏های پژوهشی سازمان‏های مختلف، طرح‏های مختلفی را با موضوعات مالی و مدیریتی توسط تیم پژوهشی خود در قالب انعقاد قرارداد با سازمان‏های مربوطه به انجام می‏رساند.

 

مطالعات و رصد بازار

مطالعات مربوط به اقتصاد جهانی، منطقه و کشور و بررسی تغییرات صورت‌گرفته در آن یا پیش‌بینی تغییرات و وضعیت آیندۀ آن‌ها همواره از اهمیت بالایی برای همگان به ویژه فعالان اقتصادی برخوردار بوده است. به همین منظور، رصد بازارهای فعال در اقتصاد کشور به ویژه بازارهای مالی اعم از بازار پول، بازار سرمایه و بیمه ضمن توجه به سایر بازارهای موازی همچون بازار فلزات گران‌بها، ارز، مسکن و … همواره در دستور کار مدیریت ریسک و مهندسی مالی شرکت تأمین سرمایۀ امید بوده است.

 

آموزش و فرهنگ سازی در بازار

در طی سال‏های اخیر، بازار سرمایه با استقبال گسترده‏ای از سوی عموم مردم مواجه بوده است. میل و اشتیاق به سرمایه‏ گذاری در بورس اوراق بهادار، موجب شده است اغلب سرمایه‏ گذاران بدون داشتن اطلاعات جامع و کافی و در قالب رفتارهای دسته‏ جمعی، شخصاً اقدام به خرید و فروش سهام نمایند. لذا براساس شواهد اخیر از بازار سرمایه، تعداد زیادی از سرمایه‏ گذاران در تصمیم‏ گیری‏ های خود با انواع خطاهای رفتاری مواجه می‏ شوند که بخش بزرگی از این خطاها از کمبود سواد مالی در ایشان نشأت می‏گیرد. کمبود سواد مالی منجر می‏شود تصمیم‏ های سرمایه ‏گذاران در خرید و فروش سهام با رفتارهای هیجانی و احساسی توأم باشد و موجب از بین رفتن بخش بزرگی از سرمایۀ سرمایه‏ گذاران شود. شرکت تأمین سرمایۀ امید بر همین اساس و بنابه مسئولیت‏ پذیری اجتماعی خود و همچنین در راستای رویکردهای سازمان بورس و اوراق بهادار، با هدف ارتقای فرهنگ سرمایه ‏گذاری و سواد مالی در عموم شهروندان، از سال 1398 اقدام به طراحی و پیاده‏ سازی سامانۀ سنجش و آموزش سواد مالی با عنوان «آکادمی مالی امید»(www.omidfa.ir) نموده است.

همچنین تدوین و راه‏ اندازی «دیکشنری تخصصی مالی امید» (www.omidic.ir) به عنوان بزرگترین دیکشنری مالی از جمله سایر اقدامات مدیریت ریسک و مهندسی مالی شرکت تأمین سرمایۀ امید در این راستا بوده است. دیکشنری مالی امید از مجموعه جامعی از واژگان تخصصی در حوزه‏‌های مالی اعم از سرمایه ‏گذاری، حسابداری، پولی و بانکی، شکل گرفته است تا به عنوان مرجعی قابل اطمینان برای دانشجویان، پژوهشگران، سرمایه‏ گذاران، مدیران و فعالان حوزه‏ های مالی و سرمایه‏‏ گذاری، مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر این دیکشنری، مشتمل بر بیش از 11 هزار واژۀ منحصر به ‏فرد است.

نظرات کاربران